Analiz: FIA, motorda yapılan hileleri nasıl durduracak?

İki üretici arasındaki en ciddi çekişme motor tarafında oldu. Ferrari, belki de ilk defa Mercedes'in kıyaslama noktası olan motorunu zorlamaya başladı.

Bu mücadelede sınırlar zorlanmaya başlandı. Sene boyunca yağ yakma ile ilgili birçok şey konuşuldu.

Sezon ilerledikçe yağ yakma konusuyla ilgili bazı kural değişiklikleri yapıldı. Her şeye rağmen bu iki takımdan herhangi birisinin doğrudan kuralları ihlal ettiğine dair bir açıklama gelmedi.

Yağ yakma tartışmalarının ileri seviyeye gelmesinin ardından takımlar ve FIA, 2018 sezonu öncesinde gri noktaları kapatma konusunda zorlamaya başladılar.

Ancak anlaşılan o ki daha fazla performans için güç ünitelerinde kullanılan tek hile yağ yakmada değil. Motor bölümleri performans avantajı sağlamak için farklı yollara da başvuruyorlar.

2018'de motor kurallarında daha sert önlemler alınacak alanları sizler için derledik.

Jo Bauer, FIA Teknik Delegesi, Lewis Hamilton, Mercedes-Benz F1 W08 

Fotoğraf: Sutton Images

Yağ yakma limiti

FIA, geçen sene yarış boyunca yakılan yağ miktarına sınır getirme sürecine başladı.

İtalya GP'den itibaren takımların 100 km'de sadece 0.9 lt yağ yakmasına izin verildi. 2018'de ise bu limit 100 km'de 0.6 litreye düşecek.

FIA'nın konuyu daha rahat kontrol edebilmesi için kurallarda da değişiklik yapıldı. Bu kapsamda FIA, takımların motor alanında neler yaptığını daha yakından kontrol edebilecek.

*Yeni kurallar, takımların tüm etkinlik boyunca ölçüm için ana depoda yağ bulundurmak zorunda olduğunu belirtiyor. Bunun yanında ana yağ deposu haricinde her bir yağ deposunda bulunan yağ kütlesi yarışın startından bir saat önce FIA'ya bildirilmek zorunda.

*Güç ünitesinin herhangi bir yeri ile motor girişi arasında aktif kontrol valfi olması yasaklanacak.

Karter havalandırma boruları, fazla yakıtı yıllar önceki gibi dışarıya atmak yerine tekrar motoru beslemek için kullanıyor. Gelişmiş sistemler ile bu yağın, ekstra güç sağlamasının önüne geçilecek.

*Takımlar belli yarışta tek bir yağ türü kullanabilecek. Bu yağ yarış hafta sonundan önce onaylanmış olacak.

Bu da takımların sıralamalarda ekstra güç sağlayacağı bir yağ türü, yarışta ise farklı bir yağ türü kullanmasının önüne geçecek.

Ayrıca hangi yağın kullanılması gerektiği kurallarda net bir şekilde belirtilecek. Yağın ekstra güç için değil, sadece yağlama, temizleme ve soğutma amaçlı kullanılması gerektiği kurallarda belirtilecek.

20.1.2 maddesi şu şekilde: "Motor yağının tanımlanmış işlevleriyle rasyonel olarak ilişkilendirilemeyen herhangi bir bileşenin varlığı kabul edilemez."

Daniel Ricciardo, Red Bull Racing RB13, Kimi Raikkonen, Ferrari SF70H, Max Verstappen, Red Bull Racing RB13, Nico Hulkenberg, Renault Sport F1 Team RS17

Fotoğraf: Andrew Hone / LAT Images

Geri dönüşüm sıvıları

FIA, takımların akıllıca hamlelerle yağ yakmasının önüne geçmeye çalışmasının yanında benzer şekilde ekstra güç sağlayacak diğer sıvılarda da önlem alındı.

5.1.12 maddesine göre aracın arkasından çıkan hiçbir havalandırma sıvısı, motorda kullanılmak için geri dönüşüm için kullanılamaz. 

"Güç ünitesinden çıkan havalandırma sıvıları ancak havaya karışabilir. Bu sıvılar, arka aks merkez çizgisinin arkasında, referans plakasının 400 mm üstünde yer alan ağızdan dışarı atılır. Bu sıvılar tekrar güç ünitesine girmemelidir." 

Takımların geçtiğimiz süreçte dışarı atılan bu atıkları geri dönüştürerek ekstra güç sağladığı yönünde bazı endişeler ortaya çıkınca bu tür bir önlem alındı.

5.14.2 maddesi şu şekilde: "Yakıt dışında yanma esnasında havaya başka bir maddenin karışması yasaktır. Egzoz gazı geri dönüşümü yasaktır." 

Mercedes

Fotoğraf: Steve Etherington / LAT Images

Motor sıcaklıkları

Bu sene kurallara eklenen en önemli maddelerden birisi motor sıcaklıklarıyla alakalı. Motor kurallarında yapılan böyle bir değişiklik dikkatleri üzerine çekti.

5.6.8 maddesinde, Motor içerisindeki hava basıncı sıcaklığının artık minimum hedefin üstünde olması gerekiyor.

Kurallarda "Motor hava basıncı... hava sıcaklığı ortam sıcaklığından en az 10 derece daha yüksek olmalı. Kurallara uyumluluk, FIA'nın belirlediği yere yerleştirdiği kendi sensörleriyle her tur ölçülecek ve ortalamaya bakılacak." denildi

Yarışın ilk turu, güvenlik aracı arkasında geçen turlar ve pit stop turu gibi bölümler ortalamaya dahil olmayacak. FIA'nın takımların motor konusunda daha ayrıntılı görmek istediği artık çok net.

Takımların minimum sıcaklık kurallarına uymalarının istenmesi, bazı takımların motor içerisindeki sıcaklığı düşürmeye çalıştığı şüphesini ortaya çıkardı. F1'in yeni turbo motorlarında daha soğuk motor, performansta yardımcı oluyor.

Sıcak hava, soğuk havadan daha az oksijen içeriyor. Bu durumda turbo daha sıkı çalışmak, daha hızlı dönmek ve aynı gücü üretebilmek için daha fazla hava sıkıştırmak zorunda kalıyor. Motor sıcaklığı düşük olduğunda ise tam tersi oluyor.

Turbo maksimum potansiyeline ulaşmışsa, o zaman hava sıcaklığı arttığında motorun performansı düşüyor.

Daha sıcak havanın farklı yan etkileri de oluyor. Turbonun içerisindeki sıcaklığın artması, daha fazla güç kaybına neden olurken aynı zamanda intercoolerın da daha az verimli olmasına neden olur.

**

FIA'nın motor kurallarında yaptığı ufak değişikliklerin etkisinin olup olmayacağı, olursa neler olacağını şimdiden tahmin etmek zor.

Yağ yakma konusunda yapılan farklı düzenlemelerin ardından, geçen sene Mercedes ile Ferrari arasındaki farkın nasıl kapandığı konusunda farklı görüşler vardı.

Takımların motorlar konusunda neler yaptıkları konusunda kontrollerin sertleşmesi, en azından neler yapıldığı konusunda şüphelerin ortadan kalkmasını sağlar. Tabii ki bir takım diğerlerinden farklı bir gri alan bulup onun peşinden koşturana dek...

Yardımcı editör: Franco Nugnes

Jolyon Palmer, Renault Sport F1 Team RS17, Pascal Wehrlein, Sauber C36, Fernando Alonso, McLaren MCL32, Carlos Sainz Jr., Scuderia Toro Rosso STR12

Fotoğraf: Charles Coates / LAT Images