Teknik analiz: Force India VJM10

Toyota'nın Köln'deki rüzgâr tüneli tesislerine yaptığı geçiş ile 2016'da en başarılı sezonunu geçiren ekip, bu momentumu 2017'de de sürdürmeyi umuyor.

Takımın geçtiğimiz yıl Barselona'da getirdiği kapsamlı güncellemenin anlaması için birkaç yarış sürdü fakat sonrasında ekip, takımlar şampiyonasında Williams'ı geçerek dördüncü olmayı başardı.

Force India, sezonun ikinci yarısında yakaladığı atağın 2017'ye, yani VJM10'a da yansımasını umuyor.

Ön kanat

Ön kanat detayı

Fotoğraflar: Sahara Force India F1

Ön kanatta selefin izleri açıkça görülüyor. Geçtiğimiz yıl Barselona'da tanıtılan kanadın DNA'sı yeni versiyonda da hakim.

Örnek vermek gerekirse geniş tünel [1], hava akımının lastiğin ön yüzündeki ve çevresindeki hareketini kontrol etmeye yarıyor. Öte yandan üst kanatçıkta [2] downforce (yere basma kuvveti) üretimi ve girdap düzenleme üzerinde iyi etki yakalamak adına yapılan büyük bir değişiklik görüyoruz. 

Kanat kenar plakasına eklenen yeni kanatçık [3] ile takım, hava akımının lastiğin etrafından geçişini iyileştirmeyi denemiş.

Ana kademenin arkasında yer alan çift 'Z' kanatçık [4] da genişlemişe benziyor. Bu hamledeki amacın da genişleyen ön tekerleğin yüzü boyunca hava akımının yönlendirilmesi olduğunu söyleyebiliriz.

Ön kanat tasarımında büyük değişimlere gitmeden önce takımların iyi bir değerlendirme yapması gerekiyor. 2017'de gelen büyük değişikliklere rağmen 2016'da takımlar bu bölgenin tasarımından olgunluğa erişmişti.

Burun

Force India VJM08B burun, açıklamalı

Fotoğraf: Giorgio Piola

Force India'nın 'Cobra' adını verdiği burun tasarımı (yukarıdaki resim), geçtiğimiz yıllarda geçerli olan burun kurallarının etrafından akıllıca dolanarak daha yüksek burunların yakaladığı etkiye erişmeyi başarmıştı.

Sahara Force India VJM10, burun detay

Fotoğraf: LAT Images

Takım, burunun 2017 kurallarıyla 200 mm uzaması sonucunda tasarımda sınırları daha fazla zorlamış.

2016 aracında burnun altına hava yönlendiren kapalı burun delikleri, bu seneki araçta artık açık. Yani görünüm oldukça uzun bir başparmak düzenini andırıyor. Burun plakaları ve ortadaki çıkıntı havanın burun bölümünden aşağı taraftaki yönlendirme kanatçıklarında, bargeboard'lar ve splitter'a iletilmesini sağlıyor.

Hazır yönlendirme kanatçıklarının sözü açılmışken, bu parçaların 2016'ya göre artık daha geniş olduğunu belirtelim. Bu sayede yeni sezonda görülen tasarım, Mercedes'in geçtiğimiz yılın başlarında kullandığı tırtıklı, enine düzene benziyor (5 adet tırtık, yukarıdaki fotoğraf).

Basamaklı burun detayı

Fotoğraf: Sahara Force India F1

VJM10'un en dikkat çekici özelliği, şasiden burun bölümüne geçişin oldukça biçimsiz yapılmış olması. Araçtaki tasarım, 2012'de gördüğümüz basamaklı burun düzenini andırıyor.

Teknik direktörü Andy Green'in de belirttiği üzere saçma olsa da bunun bir amacı var. Takım, süspansiyondan kolların aşağıya yerleştirilmesi durumunda elde edemeyecekleri kazançlar sunduğu içi bu tasarımı tercih etmiş.

Green, "Ön süspansiyon kurallarında bu parçanın karakteristiğini mekanik açıdan iyileştiren bir şey denedik. Öteki türlü bu kazanımları yakalamamız mümkün değildi."

"Kuralların yazılma şeklinden dolayı bunu yaptık. Burun ile bu parçayı birleştirmemiz imkânsız çünkü yasak bölgeye saygı duymamız lazım. Maalesef bu tasarım o yüzden böyle oldu." dedi.

Takımlar, 2017 için geçtiğimiz sene moda olan birleşik alt süspansiyon salıncağı tasarımından uzaklaştı. Bunun nedeni hava akımının artık bu bölgenin etrafından dolaşıyor olması.

Takımlar artık süspansiyon elemanlarının çevresine yerleştirilen davlumbazlarda daha serbest hareket edebiliyor. Ayarların artık ±5 derece daha fazla genişlemesi sayesinde elemanlar sadece hücum açısı düzeltilerek birleşikmiş gibi ayarlanabiliyor.

Üfürmeli aks

Force India, 2016 yılının başında tanıttığı ve farklı mimari değişiklikler denediği üfürmeli aksı 2017'de de kullanmaya devam edecek.

Ön kanatta oluşan çeşitli akım yapıları ve bunların aşağı yönlü akımda etkilerinin aerodinamik yapıya etkisini göz önüne alırsak bu yapı oldukça önem taşıyor. Daha önceki sezonlarda Red Bull, bu parçayı bazı yarışlarda daha fazla downforce (yere basma kuvveti) ve düşük sürüklenme için kullanmıştı.-

Bargeboard'lar

Sahara Force India VJM10

Fotoğraf: LAT Images

Aracın bu bölgesi, özellikle 2017'nin başlarında büyük bir teknik savaşa sahne olacak çünkü tüm takımlar en iyi çözüme ulaşmak için birbirlerinin yaptığı tasarımları gözleyecek.

Force India'nın kullandığı tasarım, 2016 kurallarıyla mümkün olmayan bir karmaşıklık seviyesine sahip fakat Renault R.S. 17'deki kadar etkileyici sayılmaz.

Ana bargeboard, temelde 2016 yılında gördüklerimizin biraz uzatılmış hâli. Üst köşeye eklenen tırtıklar verimliliği arttırmayı hedefliyor. 2017'deki tasarımda balta kafası bölümüne doğru uzanan kısmın daha çıkıntılı olduğunu görüyoruz.

Ana parçanın hemen önünde yer alan çok daha küçük yapı ise hava akımını arka tarafta istenen bölgeye yönlendirmek için eklenmiş.

Şimdiye kadar gördüğümüz diğer tasarımlarda olduğu gibi, Force India'nın da taban çapı kuralından yararlandığını görüyoruz. Difüzöre doğru olan akımın artışından dolayı kullanılan eğik bölüm ise taban performansının iyileştirilmesine yardımcı olacak.

Sidepod'lar

Sahara Force India VJM10

Fotoğraf: LAT Images

VJM10, sidepod'larda yeni kuralların izin verdiği ölçünün tamamını kullanması dolayısıyla, gördüğümüz en iri araçların arasında yer alıyor. Mercedes'in güç ünitesinde daha fazla performans elde ettiğini göz önüne alırsak bu hamle aslında oldukça doğal.

Sidepod'ların ön ucundan yüzeyine kadar uzanarak bir çıta görünümü kazanan sidepod hava akımı düzenleyici çifti ise aerodinamik çalışma penceresini iyileştiriyor.

Düzenleyicinin dikey parçaları, Mercedes'in bir önceki sene kullandığı tasarımı andırıyor. Sidepod'a doğru içeriye kıvrılan ve tabana ulaşmadan sidepod ile birleşen parça, sidepod omzunun sınırlarını oluşturuyor.

Mercedes'in "fabrika takımı" geçtiğimiz sene sıvı-hava beslemeli soğutma sistemini kullanmayı tercih etmişti. Görünüşe göre Force India, yine bir sidepod'da hava-hava ara soğutucu (intercooler), diğerinde ise daha geniş bir radyatör düzenini izlemeye devam ediyor.

Airbox

Sahara Force India F1 VJM10 detay

Fotoğraf: LAT Images

Takımlar, airbox tasarımı konusunda da Mercedes'in yolunu tuttu. Boyutu artan ve bölmelere ayrılan bu parça, turboşarjı ve güç ünitesi yakınında yer alan yardımcı soğutma elemanlarına hava besliyor.

Köpek balığı kanatçığı

Sahara Force India VJM10, detail

Fotoğraf: LAT Images

Şimdiye kadar gördüğümüz en kaba köpek balığı kanatçığı tasarımı VJM10'da. Arka kanadın alt bölümüne yakın kısım hariç bu parçada herhangi bir şekillendirme yapılmamış.

Red Bull'un sezon başlamadan bu parçayı yasaklatması durumunda olacaklar hakkında Green, "Daha yavaş gideriz. Araç sapma hareketinde downforce kaybeder, köpek balığı kanatçığı varken yaşanan düşüş olmadığı senaryodan daha az."

"Düz yolda üretilen downforce umurumda değil, bizim için önemli olan sapma hareketinde üretilen miktar. Virajlarda yakaladığımız downforce miktarı önemli, eğer köpek balığı kanatçığı bize yardımcı olacaksa, o zaman bu parçayı kullanırız." şeklinde konuştu.

Arka kanat

Arka kanat destek sütunu, Sauber ve Renault'da gördüğümüz çözümlerden daha çok yapısal rijitlik (esnemezlik) sağlıyor gibi görünüyor. Force India, arka kanat kenar plakasının alt kısmında kullandığı tasarım sayesinde böyle bir düzen kullanabilmiş.

Merkezi tekil desteğin motor kapağıyla birleşme şekli Red Bull'un geçmişte yaptığına benziyor. Bu destek parçası DRS aktüatörü ve ana kanat düzlemiyle kuğu boynuna benzer bir profille birleşiyor.

Arka kanat detayı

Fotoğraf: LAT Images

Az önce bahsettiğimiz kanat kenar plakasının alt bölümüne yerleştirilen bir dizi yarık [1], hava akımını kanat ve difüzör arasındaki aerodinamik yapıyı iyileştirecek şekilde yönlendiriyor.

Kenar plakasının alt kısmındaki lastik püskürtme deliği [2] ise hava akımını içeriye yönlendirerek geçici koşularda performansı iyileştiriyor.

Ayrıca, Toro Rosso'nun 2016'da başlattığı trendi Force India VJM10'da da görüyoruz. Kanat kenar plakasının üst ucunda bulunan açık uçlu panjurlar [3], şimdiye kadar tanıtılan tüm 2017 araçlarında görülüyor.