Hamilton'ın yeni F1 anlaşmasıyla, Senna hikayesinin tekrarı engellenmiş oldu

Hamilton'ın Mercedes'teki takım patronu Toto Wolff ile yaptığı uzun görüşmelerde olduğu gibi, Senna da 1993'e Ron Dennis'le yaptığı uzun görüşmelerin ardından McLaren anlaşmasını imzalamadan girmişti.

Senna 1993 için anlaşmayı imzaladığında, sezonun 3'te 1'lik bölümü çoktan geride kalmıştı. Yani Senna, o sene anlaşmayı sezonun geride kalan yarışları için imzalamış oldu.

O sene, Senna'nın her hafta sonuna katılması için McLaren'ın avukatları ve muhasebecileri teyakkuzda olmak zorundaydı. Her yarış öncesi gerekli ödeme yapılmasaydı, Senna yarışmayabilirdi...

O dönemde McLaren'ın Operasyon Bölümü Başkanı olan Martin Whitmarsh, "Her yarışta milyon dolar ödendiğini hatırlıyorum!"

"McLaren'da olduğum 24.5 sene içerisinde F1'de ve diğer sektörlerde, 1992 - 93 sezonları hariç kârdaydık. O dönemde 1.5 milyon Pound zarar ettik. Her yarışa katılması için Ayrton'a bir milyon dolar ödüyorduk..." demişti.

O sene anlaşmanın gecikmesinin esas nedeni Honda'nın spordan çekilmesiydi. Bu gelişme 1992 Eylül ayında Monza'da duyurulmuştu.

O sezon Senna için zaten zorlu geçiyordu. Honda'nın yeni V12 motoru hayal kırıklığı yaratırken Williams-Renault'su ile Nigel Mansell sezonu domine ediyordu.

Honda'nın çekilme kararı sonrası McLaren'ın 1993 için planları sekteye uğramıştı. Senna, yeni sezona riskli bir paket ile girme konusunda endişeliydi.

Whitmarsh, "Honda ayrılır ayrılmaz, o devam etmek istemedi. Her pilot her zaman fabrika anlaşması ister ve bu konuda haklıydı." dedi.

Ayrton Senna, McLaren MP4-8

Photo by: Ercole Colombo

Planlardan birisi, Mansour Ojjeh'in yardımıyla Ligier'i almak ve Fransız ekibin Renault ile olan anlaşmasını devralmaktı. En azından bu şekilde Williams ile mücadele etmeleri planlanıyordu.

Bu plan başarısız oldu ve aralık ayının başında, henüz hiçbir şey resmi olmasa da McLaren'ın Ford HB motorlarını kullanacağı netleşmişti.

Ticari açıdan Honda'nın fabrika motoru desteğinden Cosworth'ün müşterisi olmak McLaren için devasa bir değişim olacaktı. Basit bir şekilde söylemek gerekirse, Senna'ya ödeme yapmak için çok fazla para kalmıyordu.

1992'deki final yarışı Adelaide'ın ardından Senna, her zaman olduğu gibi ailesiyle vakit geçirmek için Brezilya'ya giderek ortalıktan kayboldu.

Ancak Noel'den birkaç gün önce Senna, vatandaşı Emerson Fittipaldi tarafından Arizona'ya giderek Penske IndyCar aracını test etmesi konusunda ikna edildi.

Senna o testten keyif aldı ve kendisinin McLaren için kesin bir seçenek olmadığını gösterdi. Senna, 1993'te IndyCar'da Michael Andretti'nin takım arkadaşı olabilirdi.

Testin ardından Senna, "Henüz hiçbir takıma adanmış değilim çünkü ciddi bir şekilde sıradaki adım olarak ne yapmam gerektiğini, kariyerim için neyin en iyi olacağını değerlendiriyorum."

"Bunun içerisinde 1993'te sürüş yapmamak ve Indy var. Şimdi eve gideceğim ve sessiz bir şekilde bunu ve yakın gelecekte nelerin mümkün olabileceğini düşüneceğim."

"Gelecekte bir yerde sürme açısından herhangi bir adanmışlığımın (anlaşmamın) olmadığı konusunu açık bir şekilde ifade etmem gerekiyor." demişti.

Ayrton Senna, Penske Chevrolet PC22

Photo by: Sutton Images

Sonuç olarak Senna tatiline devam etmek için Brezilya'ya döndü ve geleceğini düzgün bir şekilde düşünmeye devam etti. 1993 planlarıyla birlikte aynı zamanda uzun vadeli planlarına, yani 1994'te Williams'a nasıl geçebileceğine bakıyordu.

Dennis ile olan ilişkisi, başarılı geçmişlerine rağmen zarar görmüştü.

Senna'nın menajeri Julian Jakobi, "İkisi de oldukça zekiydi. Başarmak istedikleri şeyler konusunda ikisi de oldukça acımasızdı. Zaman zaman çatışıyorlardı. Ancak temelde başarı için birbirlerine güveniyorlardı."

"Aslında bu çok iyi bir birliktelikti. Aslında çok iyi anlaşıyorlardı. Kendi köşelerinde savaşıyorlardı. Ancak ikisi de ayrıdan ziyade birlikte daha iyi olacaklarını biliyordu." dedi.

Dennis, son iki senedir Team Lotus ile etkilemeyi başaran Mika Hakkinen ile anlaşma imzalayarak McLaren'ın seçeneklerini açık tuttu.

Fin pilotun durumu biraz pusluydu. Senna ile bir anlaşma yapılamazsa, bu durumda Hakkinen McLaren koltuğuna oturabilirdi ancak takım Senna ile anlaşırsa, Hakkinen o zaman bir seneyi test pilotu olarak geçirebilirdi.

Dennis, Senna ile anlaşsalar dahi 3. bir aracı piste çıkararak kendisini yarıştırabilecekleri konusunda Hakkinen'in umutlu olmasını sağladı. Yani öyle ya da böyle, McLaren onun yarışmasını sağlayacaktı.

Ancak McLaren'ın patronu, Senna ile anlaşmak istiyordu ve sonunda iki taraf, takımın ana sponsoru Marlboro'nun İsviçre'deki merkezinde buluştu.

Jakobi, "Ayrton, McLaren Ford'un müşteri motoruna sahip olacak olması nedeniyle 1993'ten biraz endişeliydi."

"İlk toplantıyı Ocak ayının sonlarında ya da Şubat ayının başında Phillip Morris'in Lozan'daki ofislerinde yaptık."

"Ben Londra'dan Cenevre'ye tarifeli uçakla uçarken, Ayrton özel uçakla geldi. Sanırım Brezilya'dan gelmişti. Philip Morris bizi alması için havaalanına bir araç gönderdi ve onların ofislerine gittik." dedi.

Ayrton Senna, McLaren MP4/8

Photo by: Sutton Images

Brezilyalı pilotun geleceğinin konuşulduğu toplantıya Senna ve Jakobi katıldılar. Toplantıda Dennis ve Marlboro'nun pazarlamadan sorumlu isimleri John Hogan ve Graham Bogle da yer aldılar.

Senna, pazarlama açısından değeri konusunda açıktı ve eski takım arkadaşı Gerhard Berger'in Ferrari ile çok iyi bir anlaşma imzaladığını biliyordu. Bu açıdan pazarlıklarda ödün vermeyecekti.

Jakobi, "Toplantının ardından Ayrton'un 1993'te takımda kalacağı konusunda anlaşma yoktu."

"Ron'un müşteri motoru için ödeme yapması gerekiyordu. Ve elinde sadece 5 milyon doları vardı. Bu yüzden Ayrton'a geçmişte yaptığı ödemeyi yapamıyordu."

"Bu yüzden Ayrton, 'Peki. İlk 5 yarışa katılacağım. Hepsi bu' dedi. Bu şekilde yarış başına 1 milyon dolar ödeme konusu ortaya çıktı. O, 'Yarış başına 1 milyon istiyorum' dememişti. Sadece 'İlk 5 yarışa katılacağım' demişti."

"Odada bir süre sessizlik oldu. John Hogan gülmeye başladı ve bana doğru baktı. Graham Bogle gülmedi. İçlerinde en ciddisi oydu! Ron da sessizdi."

"Ardından Ayrton, 'Peki, daha sonra daha fazla para bulursanız, o zaman ilk 5 yarıştan sonraki ekstra yarışları konuşuruz' dedi. Bu şekilde oldu ve McLaren 5 yarış için milyonluk ilk anlaşma imzalandı."

"Ancak anlaşmaya bir koşul koyduk. Ayrton, 'Her yarıştan önceki Çarşamba günü para hesabımda olmazsa, yarışlara gelmem' dedi." açıklamasıyla yaşananlara açıklık getirdi.

Ayrton Senna, McLaren MP4/8 Ford

Photo by: Motorsport Images

Senna, yeni Ford motorlu MP4/8'in testlerdeki ve ilk yarış Güney Afrika'daki makul performansı karşısında şaşırmıştı. Ancak McLaren yine de Williams'ın gerisinde kalmıştı ve bu sefer Senna'nın karşısında olan isim Alain Prost'tu.

Senna, kötü havanın ve biraz da şansının yardımıyla Interlagos'taki yani kendi evindeki yarışı kazandı ve Donington'daki Avrupa GP'yi domine etti. Çaylak takım arkadaşı Andretti'nin Senna'nın yanında zorlandığı açıktı ve takım Senna'nın her bir performansına muhtaçtı.

San Marino'daki 4. yarış öncesinde Senna, sözleşmeye dayalı kozunu kullandı. Takıma değerini göstermesini sağlayan bir fırsat ortaya çıktı.

Jakobi, "İlk engel Imola'da çıktı. Her zaman paranın geldiğini faks ya da telefon üzerinden doğrulamak zorundaydım. O hafta, Çarşamba günü para gelmemişti ve Ayrton Sao Paulo'daydı."

"Bunun üzerine bana, 'Peki, öyleyse bu hafta sonu yarışmayacağım.' dedi. Hepsi bu. Bunun üzerine takıma, para gelmediği için onun gelmeyeceğini söylemek zorundaydım. Takım göndereceğini söyledi ancak o günlerde bankalar çok verimli (hızlı) değildi!"

"Her neyse, ne olsa beğenirsiniz? Para Çarşamba günü olmasa da Perşembe sabah geldi."

"Bunun üzerine Ayrton'u Sao Paulo'daki ofisinden aradım ancak onu bulamadılar. Bir kızla bir yerlere gitmişti. Apartmanında değildi, ofisinde değildi ve onu bulamıyorlardı."

"Onu Perşembe günü öğle vakti buldular. Hemen uçağa atladı. McLaren, Jo Ramirez'i Roma'ya onu alması için gönderdi ancak yanlış havaalanına gitmişti."

"Ayrton Cuma sabah geç vakitlerde piste ulaştı. McLaren aracına ilk antrenmanın ortasında bindi ve kaza yaptı. Karışık olan ilk olay buydu." dedi.

Ayrton ilk yarışların ikisini kazanmıştı ancak McLaren'ın fabrika motorunu alan Benetton karşısında ikinci sırada olması nedeniyle hayal kırıklığı yaşıyordu.

Onun herkese açık eleştirileri, bir nevi reklam amaçlıydı ve yarışa katılıp katılmayacağı efsanesi, tamamen ticari temelliydi.

Sonunda Dennis, 16 yarışlık sezonun kalan bölümü için Senna'ya ilk yarışlardaki gibi ödeme yapma konusunda anlaştı.

Jakobi, "Bu yüzden milyonluk yarış ifadeleri kullanıldı. Sonunda 16 milyon dolar oldu. Tek bir anlaşma vardı ancak ödeme Çarşamba gününe kadar yapılmazsa, her an sonlanabilirdi."

"Ayrton onlara Perşembe günü ikinci bir fırsat verdi ancak para zamanında gelmezse anlaşmayı iptal etme opsiyonu onun elindeydi. Yani aslında her yarış için ayrı bir kontrat olsa da, yine de iptal edilebilirdi."

"İkinci anlaşma, ilkinden çok daha zordu çünkü Ron 11 milyon dolar borçlanmıştı ve parası yoktu."

"Bunun için Philip Morris'ten garanti almak zorundaydı çünkü aksi takdirde Ron o anlaşmayı imzalamazdı." dedi.

Ayrton Senna, McLaren MP4/8

Photo by: Sutton Images

Senna'nın sezonun devam eden bölümünde Monaco'da aldığı 3. galibiyet, takımdaki değerinin bir başka kanıtıydı. İlk 6 yarışın ardından Senna, Dünya Şampiyonası'nda lider durumdaydı ancak sonrasında Prost ve Williams hızlandılar.

Senna ise ilkelerine katı bir şekilde bağlı kaldı.

Jakobi, "İkincisi (anlaşma) temmuz ayında oldu. İlk 5 yarış geride kalmıştı, artık anlaşmanın ikinci bölümü aynı koşul ile başlamıştı. Yani para gelmezse, Ayrton evinden ayrılmayacaktı."

"Sanırım Fransa GP'ydi. Ayrton, Varig (Brezilya'nın ilk havayolu firması) ile Sao Paulo'dan Frankfurt'a uçacaktı. Ardından uçağı ve pilotları onu alıp, Magny-Cours'a götürecekti."

"Para gelmedi. Bunun üzerine Ayrton gelmeyeceğini söyledi. Yani büyük bir sorundu. Ben gece yarısı Londra'daki avukatımızın ofisindeydim ve Ron telefondaydı."

"Ayrton'un gelmeyeceğini çünkü paranın Çarşamba günü gelmediğini söyledik. Anlaşmayı fesh etmek için her türlü taslağı hazırladık. Ortalıkta çok sayıda taslak fesih anlaşması vardı."

"Ron, "Bunu yapmayacaksın çünkü Ayrton'un uçakta olduğunu biliyorum. Uçakta olduğu konusunda bilgi aldım, yani Sao Paulo'dan ayrıldı.' dedi."

"Yaklaşık yarım saat sonra telefon çaldı. Arayan kişi Ayrton'du. Onu hoparlöre bağladık. Telefonun diğer tarafında Ron vardı. Ayrton, 'Ron, ben hâlâ Brezilya'dayım.' dedi. Bunun üzerine Ron, 'Hayır, değilsin. Uçak ayrıldı. Sen orada olamazsın.' dedi."

"Ve Ayrton, 'Evet, buradayım. Rio'dayım. Havaalanındaki polis merkezindeyim ve paranın hesapta olduğunu doğrulayana kadar uçağa binmiyorum.' dedi."

"Ayrton, Varig pilotunu Rio'da durması için ikna etmişti. Tüm yolcular uçakta beklerken, o uçaktan inmişti."

"Sanırım Ron şahsen garanti verdi. Tam olarak ne olduğunu hatırlamıyorum ancak o sorunu çözdük." dedi.

O sıkıntının ardından her şey daha pürüzsüz bir şekilde ilerledi. Sonunda Senna'nın 1994'te Prost'un yerine Williams'a geçeceği duyuruldu. Senna bu sayede en iyi araçta olacağına inanıyordu ve McLaren ile son yarışlarından keyif almayı başardı. Suzuka ve Adelaide'de kazanarak sezonu kapattı.

Whitmarsh, "1993'te rakibi kendisinden 60 beygir daha fazla güce sahipti. Araçta otururken, senin motorun 10.500 rpm devirde kalırken Renault motorunun 13.000 rpm devire çıktığını duyuyor olmak, biraz moral bozucu olsa gerek." dedi.

Jakobi ise, "Her zaman sınırlarının ne olduğunu biliyordu. 1993, elindeki ekipman nedeniyle şampiyonluğu kazanamasa dahi sürüş açısından en iyi sezonuydu."

"McLaren yine de çok, çok iyi bir takımdı ancak motor nedeniyle gücü azdı. 1993'te Renault motorlu Williams kadar iyi değildi." dedi.

Ayrton Senna, McLaren

Photo by: Sutton Images