Formula 1'i tanıyalım: HANS

Pilotun güvenlik kemeri ile bağlantılı çalışan HANS, iki elastik bant ile kaska bağlanır. HANS, kaza esnasında omurganın aşırı gerilmesini ve pilotun kafasının direksiyona vurmasını engeller.

HANS, 1980'lerin ortasında Amerika'daki Michigan Üniversitesi Biyomekanik Mühendisliği Profesörü Dr Bob Hubbard tarafından icat edildi. Pasif HANS sistemi temel çalışma prensibine sahiptir. Kaza anında kask kemerleri, pilotun kafasının hareketini kontrol eder. Boyun, kafanın sarkaç ivmesiyle ortaya çıkan gücünü emerek yeniden dağıtır. HANS sistemi olmasa, kaza anında tüm güce kafa tası ve boyun kasları maruz kalır. Bu durumda kafa tasında ve boyunda kırıklar oluşur. Kask yükü de bu sayede kafa tasının tabanından daha çok alına gider.

İlk HANS cihazı 1990'da satışa çıktı ancak genişliği nedeniyle dar ve sıkı kokpitlere sahip olan tek koltuklu yarış serilerinde kullanılabilecek durumda değildi. Ancak Mika Hakkinen'in 1995 Adelaide'daki büyük kazada yaralanmasının ardından FIA, Formula 1 pilotlarının kafalarını korumaya daha çok odaklandı. İlk başta aktif güvenlik sistemleri ve hava yastığı gibi sistemler düşünülse de, daha sonra F1 yarışlarına uygun HANS sisteminin geliştirilmesine odaklanıldı.

HANS testleri, kaza anında kafa hareketlerinde % 44, boyuna uygulanan güçte % 86, hızlanmada kafaya uygulanan güçte % 68 azalma olduğunu gösteriyor.

Kısaca özetlemek gerekirse, son senelerde Formula 1'deki ciddi yaralanmaların ya da ölümlü kazaların azalmasında HANS'ın etkisi kesinlikle göz ardı edilemez.