Prime'a abone ol

Ücretsiz üye olun

  • Favori makalelerinize hızlı erişim sağlayın

  • Son dakika haberleri ve favori sürücülerle ilgili bildirimleri yönetin

  • Yorumlarınızla sesinizi duyurun

Motorsport prime

Premium içeriği keşfedin
Prime'a abone ol

EDİSYON

Türkİye
Özel Haber

Formula 1'i tanıyalım: Güç ünitesi (motor) ve ERS

(İçten yanmalı) motorlar her zaman Formula 1 dünyasının kalbi olmuştur ancak günümüz dünyasında motorlar, oldukça karmaşık ve gelişmiş güç ünitelerinin sadece bir parçası konumunda.

İzle: F1 Güç Ünitesi ve ERS Çalışma Prensibi - Formula 1'i Tanıyalım

Formula 1'i tanıyalım

Formula 1'i tüm ayrıntıları ile yakından tanımaya ne dersiniz?

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Aracın ileri gitmesini sağlayan tamamen entegre turbo beslemeli 1.6 litrelik turbo V6 motor kadar, güç ünitesinde yer alan ve hem egzozdan hem de frenlerden çıkan ısı enerjisini kullanıp dönüştürerek güç ünitesinin genel olarak verimliliğini ciddi ölçüde arttıran Enerji Geri Dönüşüm Sistemi (ERS) bulunuyor.

İçten yanmalı motor, araç içerisinde yer alan çok önemli bir bileşendir. Nispeten küçük olan boyutuna ve 15.000 rpm devir limitine rağmen, direkt yakıt enjeksiyon sistemi, tek turbo ve olağanüstü mühendislik bu motorların 600 beygir civarında güç üretmelerini sağlıyor.

ERS ise motora ek olarak 160 beygir civarında güç üretiyor. Böylece modern güç ünitesi ile % 35 daha az yakıt kullanarak 2.4 litrelik V8 motorlarla elde edilen güç seviyesine ulaşılıyor. Ancak şunu hatırlamamız lazım ki bu rakamlar bu motorların ilk tanıtıldığı 2014 senesine ait. Sürekli olarak gelişen motorların artık 1000 beygir güce ulaştıkları düşünülüyor. Buna rağmen yakıt akışı konusundaki limitler, motorların maksimum gücünde kullanılmasının önüne geçiyor. Maksimum güç gerçek manada sıralama turlarında kullanılıyor.

Yeni güç üniteleri, 1950'li yıllarda Formula 1'de kullanılan motorlardan çok farklı pozisyondalar. O dönemlerde Formula 1 araçlarında 100 beygir civarında güç üreten motorlar vardı. Bu rakamı günümüzde normal yol araçlarında görüyoruz... Bu rakam 1970'lere kadar sürekli olarak arttı. 1977'de başlayan ilk turbo motor döneminde motorların gücü 750 beygire kadar ulaştı. 

1989'da tekrar atmosferik motorlara dönüldü ve üretilen beygirde azalma oldu. Ancak bu rakamlar gittikçe yine arttı. V10 motorların son kez kullanıldığı 2005 senesinde üretilen güçler 1000 beygir civarına tekrar ulaşmıştı. Bu motorların ilk dönemine göre yaklaşık 300 beygir civarında ilerleme kaydedilmişti.

2006 ile 2013 yılları arasında 2.4 litrelik V8 motorlar kullanıldı. Bu motorlar 18.000 devirle sınırlıydı ve güç çıkışı % 20 civarında düşüyordu. Ancak 2009'da Kinetik Enerji Geri Dönüşüm Sistemi'nin (KERS) gelmesiyle motorlara ekstra 80 beygir civarında güç eklenmiş oldu. 

Günümüzde KERS'in yerini çok daha gelişmiş konsept olan ERS aldı. ERS ile KERS'e göre iki kat daha fazla güç üretiliyor ve ERS yaklaşık 10 kat daha fazla kullanılabiliyor. ERS içerisinde iki motor jeneratör ünitesi (MGU-K ve MGU-H), Enerji Deposu (Energy Store) ve kontrol elektronikleri bulunuyor. Motor jeneratör ünitesi mekanik ve ısı enerjisini elektrik enerjisine çevirir.

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

MGU-K (K, kinetik kelimesinin kısaltması için kullanılıyor ve KERS'in güncellenmiş versiyonu olarak görev yapıyor), frenlemede üretilen enerjiyi elektriğe çeviriyor. Aynı zamanda hızlanma esnasında devreye giriyor ve Enerji Deposu'ndan 160 beygirlik gücün sürüşe dahil olmasını sağlıyor.

MGU-H (H, heat (sıcaklık) kelimesi yerine kullanılıyor), turboya bağlı olan enerji dönüşüm sistemidir ve egzoz gazlarından çıkan ısı enerjisini elektrik enejisine çevirir. Bu enerji, MGU-K için kullanılabilir ya da daha sonra kullanılması için Enerji Deposu'nda saklanabilir. MGU-K'nın bir tur boyunca kullanımı 2MJ ile sınırlıyken, MGU-H'nin kullanımı sınırsız. MGU-H, aynı zamanda turbonun hızını kontrol eder, turbo gecikmesini engeller ya da wastegate (atık)  çıkışını yavaşlatır.

Bir turda MGU-K'ya maksimum 4MJ enerji dönüyor ve oradan güce aktarılıyor. Ancak ERS, 2014'te yerine geçtiği KERS'e göre bir turda 10 kat daha fazla kullanılabiliyor. Bu da pilotun bir turda yaklaşık 33 sn boyunca yaklaşık olarak ekstra 160 beygir güç kullanabildiği manasına geliyor.

Kurallara göre her sezon pilotların kullanabilecekleri belli sayıda güç ünitesi parçası bulunuyor. Güç ünitesi toplam 6 bileşenden oluşuyor ve geçen sene bir pilotun sezon içerisinde toplam 4 parça kullanma hakkı vardı. Daha fazla parça kullanan pilotlar, kullandıkları parça miktarına ve çeşidine göre 5 ya da 10 grid cezası almaya başlıyor. Bu sene bu rakam 3'e düşecek...

Yarış içerisinde pilotlar, direksiyon üzerinden güç ünitesi ayarlarıyla oynayabiliyor ya da ERS enerji üretim değerini değiştirebiliyor. Bu değişikliklere, standart elektronik kontrol ünitesi (SECU) ile izin veriliyor. Tüm araçlarda aynı sistemin kullanılması zorunlu. Pilotun araç içerisinden yapamayacağı tek şey: aracı çalıştırmak. Yol araçlarının aksine Formula 1 araçlarının içten marş sistemi bulunmuyor. Bu yüzden Formula 1 motorları, dışarıdan kontrolle çalıştırılıyorlar.

Güvenlik gerekçesiyle her araçta ERS durumunu gösteren ışıklar var. Araç pit ya da pist üstünde durduğunda, aracın elektrik güvenliğini pit görevlilerine ya da pist hakemlerine bu ışıklar gösteriyor. Araç güvenliyse, aracın takla barı kısmında ve arkasında yer alan ışıklar yeşil oluyor. Güvenli değilse, bu ışıklar kırmızı oluyor. Bu ışıklar, güç ünitesi kapatıldıktan sonra 15 dakika boyunca yanmaya devam ediyor.

©Formula1.com

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

2014 Renault Energy F1 V6 motoru

Fotoğraf: Renault F1

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Mercedes AMG F1 W06 Mercedes PU106-Type Hybrid

Fotoğraf: Mercedes AMG

19

Motorsport topluluğunun bir parçası olun

Yorumlara katılın
Önceki haber Ecclestone: Formula 1, Ferrari olmadan hayatta kalamaz
Sonraki haber Renault eski FIA çalışanı Budkowski'nin takımdaki rolünü açıkladı

Öne Çıkan Yorumlar

Henüz hiç yorum yapılmadı. İlk yorum yapan olmak ister misiniz?

Ücretsiz üye olun

  • Favori makalelerinize hızlı erişim sağlayın

  • Son dakika haberleri ve favori sürücülerle ilgili bildirimleri yönetin

  • Yorumlarınızla sesinizi duyurun

Motorsport prime

Premium içeriği keşfedin
Prime'a abone ol

EDİSYON

Türkİye