F1 kuralları, Aston Martin'in Red Bull'u klonlaması hakkında ne diyor?

Silverstone merkezli takımın İspanya GP'ye yeni bir araç getireceği bilinen bir şeydi ancak bu aracın Red Bull RB18'e benzemesi pek beklenmiyordu.

Red Bull, kendi felsefesinin kopyalanmış olmasını bir taraftan memnuniyetle karşılarken diğer taraftan benzerliğin çok ileri seviyede olması nedeniyle endişelerini dile getirdi. F1 tarihinde birbirlerini kopyalayan çok fazla takım oldu ancak son senelerde F1 kuralları, bu tür kopyalamalar konusunda oldukça katı hale getirildi.

İronik bir şekilde bu katılaşmaya Aston Martin F1 takımının Racing Point olduğu dönemde yaptıklarının öncü olduğunu söyleyebiliriz.

Racing Point, 2020'de Mercedes'in bir önceki aracı W10'a oldukça benzer bir tasarıma sahip olması büyük tartışmalara neden olmuştu. 

Racing Point'in Mercedes'i çok ileri seviyede kopyalaması, rakiplerinin şikayet etmelerine neden olmuştu ve Renault o dönemde Racing Point'i protesto etmişti. Racing Point, Mercedes'in arka fren kanal tasarımını kurallara aykırı bir şekilde kullandığının tespit edilmesi üzerine 400 bin Euro para cezası ve 15 takımlar şampiyonası puanı silinmesi cezası almıştı.

Bunların dışında Racing Point'in o yaklaşımının, takımların başarılı olmak için tamamen diğer takımları kopyalamaya itebileceği endişeleri ortaya çıkmıştı.

Bunun üzerine taraflar bir araya geldiler ve net kopyalamanın engellenmesi için bazı önlemler üzerinde anlaştılar.

FIA'nın Tek Koltuklu Yarış Serileri Başkanı Nikolas Tombazis o dönemde, "Bu, Racing Point gibi başka bir aracın bütün bir parçasının yoğun fotoğraflama yöntemiyle kopyalamasını engelleyecek."

Lance Stroll, Aston Martin AMR22

Photo by: Carl Bingham / Motorsport Images

"Lokal bölümlerde olabilecek bireysel parçaların kopyalanmasını kabul edeceğiz ancak temel olarak bir aracın başka bir aracın kopyası olmasını istemiyoruz." demişti.

Bir sonraki sezon hayata geçen ve hâlâ yürürlükte olan bu kural, takımlar arasındaki bilgi paylaşımını ve belirli parça listesinde "tersine mühendislik" çalışmasıyla kopyalama yapılmasını engelliyor.

Takımlar, rakip takımların tasarımlarından tabii ki etkilenebilirler ancak bunu tüm takımlara açık bilgileri kullanarak yapabilirler.

Yani bu tür bilgileri ancak yarışlarda ve testlerde elde edebilirler. Pist dışında bu konuda bir çalışma yapılamaz.

2022 F1 kurallarının 17.3.3 maddesinde, takımların diğerlerini kopyalaması konusunda sınırlar şu şekilde çizildi:

• Yazılımla nokta bulutlarına, eğrilere ve yüzeylere dönüştürülen fotoğraflara ya da görüntülere veya CAD geometrisinin fotoğraf veya görüntü üzerine bindirilmesine veya buradan çıkarılmasına
• Stereofotogrametri, 3D kamera veya herhangi bir 3D stereoskopik tekniğin kullanımına
• Her türlü temaslı veya temassız yüzey taramasına
• Tersine mühendislik sürecini kolaylaştırmak için bir yüzeye noktalar veya eğriler yansıtan herhangi bir tekniğe izin verilmeyecek.

Max Verstappen, Red Bull Racing RB18

Photo by: Zak Mauger / Motorsport Images

Personel hareketi yıllardır olan bir şey olsa ve Aston Martin, yeni teknik direktörü Dan Fallows da dahil olmak üzere bazı önemli Red Bull isimlerini almış olsa da, FIA kuralları rakiplerden doğrudan hiçbir bilgi aktarılamayacağı konusunda net.

Bu bilgiler verileri, tasarımı, çizimleri veya diğer herhangi bir Fikri Mülkiyeti içerir (ancak bunlarla sınırlı değildir).

Ancak F1'de, bir tasarımcının kafasında olan fikirleri durdurmanın ve bunu başka bir takım için kullanmasını engellemenin hiçbir yolu yoktur.

Ancak kurallar, farklı araçlardaki listelenen bileşenler arasında büyük benzerlikler olduğu durumlarda, FIA'nın konuyu araştırma hakkına sahip olması gerektiğini ve takımlardan tasarımın bağımsız olarak yapıldığını kanıtlamalarını isteyeceğini söylüyor.

Bu tür durumlarda takımlardan, kurallara uyduklarını ve bileşenleri sıfırdan tasarladıklarını kanıtlamak için veri ve bilgi sağlamaları istenecektir.

Kurallarda benzerlik olması halinde, "Bu benzerliğin tersine mühendislik mi yoksa meşru bağımsız çalışmanın sonucu mu olduğunu belirlemek FIA'nın görevi olacak." deniyor.

Aston Martin'in olayında tam olarak bu oldu ve Aston Martin AMR22'nin yeni versiyonunun Red Bull RB18'e çok benzediği FIA'ya iletildi.

FIA Cuma günü hızla harekete geçerek Aston Martin'in parçalarını inceledi ve her iki takımdan gelen verilerin analizinin ardından herhangi bir kural ihlalinin olmadığına kanaat getirdi.

Red Bull şimdilik kendisine dair herhangi bir veri transferinin "ciddi bir endişe" olacağını söylemekle yetindi. Ancak Red Bull'un Milton Keynes'teki verileri çok detaylı bir şekilde analiz ederek varsa gerekli adımları atacağından emin olabilirsiniz.