F1'de puan almak eski değerini yitirdi mi?

Artık ilk 10'a giren her pilotun puan alması, puan almanın eski değerini öldürmüş olabilir mi? Autosport yazarı Edd Straw bu konuyu irdeledi.

Geçtiğimiz İtalya Grand Prix'inde Bruno Senna Formula 1 tarihinde puan almayı başaran 318. pilot oldu. Fakat puanlama sistemi eskisi gibi olsaydı, Senna 9. olduğu için puan almaktan tam 4 sıra geride kalmış olacaktı.

Eğer 1950'deki ilk yarıştan beri ilk 10'a giren pilotlara puan verilmiş olsaydı, şu anda puan almayı başarmış pilot sayısı 2-3 kat daha fazla olurdu. Mesela puan almadan en çok yarış geçirme rekorunu elinde bulunduran Luca Badoer (50 puansız yarış) 25 yarıştan puan almayı başarmış olacaktı. Böylece yeni rekortmen katıldığı 24 yarışta en fazla 11. olmayı başaran Anthony Davidson olurdu.

Peki hakikatan puan almak çok mu kolaylaştı?

Bu soruya iyi bir cevap vermek için geçmiş yıllara giderek derinlemesine bir araştırma yapmak lazım. Aşağıdaki listede finişe ulaşan araç sayısının puan alma oranına göre yılların sıralaması mevcut.

Bu liste şu şekilde hesaplandı: Mesela bu sezon 13 yarış geride kaldı ve 250 pilot finişe ulaştı. Bu finişlerden 130 tanesi puan barajı içindeydi. Yani bu sezonki puan alma oranı %52. Bu biraz basit bir istatistik, fakat hala puan almanın o kadar da kolay olmadığını göstermesi açısından faydalı bir sonuç çıkartıyor.

En yüksek puan alma oranlarına göre sezonların sıralaması

1 79.4% (1966)
2 74.2% (1968)
3 73.3% (1969)
4 72.3% (1967)
5 63.5% (1955)
6 62.6% (2003)
7 62.5% (1957)
8 60.6% (1958)
9 59.1% (1970)
10 58.3% (1956)

En düşük puan alma oranlarına göre sezonların sıralaması*

1 37.6% (1952)
2 41.1% (1972)
3 42.1% (1953)
4 42.5% (1976)
5 42.9% (1961)
6 42.9% (1975)
7 43.1% (1974)
8 43.2% (1988)
9 43.2% (1991)
10 43.8% (1990)

* 1950-1960 arasındaki Indianapolis 500 yarışları hesaba katılmadı.

Geçtiğimiz on yıl içinde sadece 2003 sezonunda yüksek bir puan alma oranı var. Tüm sezonların ortalaması ise %50,35, yani bu sezonki %52 çok yüksek bir oran sayılmaz. Ayrıca eskiden finişe ulaşarak puan almak daha kolaydı. Ama Team Lotus, Virgin ve HRT takımları 18 aydır puan yüzü göremediler.

Böyle olmasının en büyük nedeni araçların artan dayanıklılığı. Bir diğer neden ise pistlerin daha fazla kaçış alanına sahip olması, pilotların daha az hata yapması ve çakıl havuzlarının azalması. Yani finişe ulaşan araç sayısı iyice arttığı için puan barajı ilk 10'a kadar yükseltilmiş olsa bile hala puan almak zor.

Fakat bir de işin başka bir tarafı var. Puan almak daha zor olabilir, ama artık puan alan pilotlar daha fazla puan alıyorlar. Mesela Sebastian Vettel'in kariyerinde topladığı puanların toplamı 665. Bu tüm dünya şampiyonaları tarihinde onu en çok puan alan 5. pilot konumuna getiriyor. Bir taraftan puan almak daha zor iken, alınan puanların arttırılması belki puanların eskiye göre değerini azaltıyor diyebiliriz. Sonuçta 2010'dan önce bir pilot 10 galibiyet ile 100 puana ulaşırken, artık buna 4 zafer ile ulaşabiliyor.

Tüm zamanların en fazla puan alan pilotları:

1 Michael Schumacher, 1493
2 Fernando Alonso, 1001
3 Alain Prost, 798.5
4 Jenson Button, 708
5 Sebastian Vettel, 665
6 Rubens Barrichello, 658
7 Lewis Hamilton, 654
8 Ayrton Senna, 614
9 Kimi Raikkonen, 579
10 Mark Webber, 578.5

1950'deki ilk şampiyonada 8-6-4-3-2 şeklinde sadece ilk beş pilot puan alıyorlardı. Ekstra bir puan ise en hızlı turu yapan pilota veriliyordu. En hızlı tura puan verilmesi kuralı 1954'de çok garip bir sonuç doğurmuştu. Britanya Grand Prix'inde 7 pilot aynı anda en hızlı turu elde edince her pilota 0.14'er puan verilmek zorunda kalınmıştı. Böylece Jean Behra sezonu 0.14 puanla 26. sırada tamamlamıştı.

En hızlı tura puan verilmesi kuralı 1960'da tarih oldu ve yerine ilk altıya puan verilmesi kuralı getirildi. 1961'de galip pilotun puanı 8'den 9'a çıkarıldı. Bu sistem 1991'e kadar devam ettikten sonra, birinci pilota 10 puan verilmesi kuralı getirildi.

İlk altıya puan veren sistem de 2003'de sona erdi ve yerini 10-8-6-5-4-3-2-1'lik sisteme bıraktı. Bu değişim 2003 sezonunda puan alma-finişe ulaşma oranını %62,6'a çıkardı.

İşte o yıldan beri ön bölümdeki pilotların kariyer puanları çılgınca artmaya başladı. Artık eski ile kıyaslama yapmak çok zor olduğu için tüm zamanların en çok puan alan pilotları sıralaması anlamını yitirdi.

Peki artık puanlar eski değerini kaybetti mi? Cevap hem evet hem de hayır. Finişe ulaşma-puan alma oranına baktığınızda 62 yıllık F1 tarihine göre bir değişiklik yok. Yine puan almak aynı zorlukta. Fakat puanların sayısına baktığımızda çok farklı bir tablo ortaya çıkıyor. Artık 10 puan eskisi kadar değerli değil mesela.


Kaynak - Edd Straw - Autosport