Analiz: Yarış araçlarının karmaşıklığı ne zaman aşırıya kaçar?

Profesyonel yarış pilotunun direksiyonda neyi değiştirdiğini bilmediği düğmeler olduğunu, bazen sadece sürmek istediğini söylemesi, modern motor sporlarının karmaşıklık konusunda aşırıya mı gittiği merakını uyandırıyor.

FIA Dünya Dayanıklılık Şampiyonası'nın eski şampiyonu ve eski F1 pilotu Anthony Davidson, yarış araçlarının çok karmaşık hal aldığını ve bir noktada durup yanlış yolda olduklarının düşünülmesi gerektiğini söylemişti.

Red Bull'un F-kanal sistemi

Fotoğraf: XPB Images

Bu şekilde, kokpitte yanlış bir şeyler olduğunu en son Formula 1'deki F-kanal döneminde hissetmiştim. Bu sistemde pilot, kokpit içerisinde dizi ya da eliyle bir deliği kapatarak sistemi aktif hale getirip arka kanadı düzlüyor, düzlükte hızlanıyordu.

 Pilotların Eau Rouge'dan direksiyonda sadece tek elle geçtiklerini görmek korkutucuydu ve pek zekice olmayan bir mühendislik işiydi. Bu spordaki teknik yenilikleri seviyorum ve bunun kaldırılmasından memnun oldum.

Eskiden mücadele anında farklı şey düşünüyorlardı. Gladyatörlerin pist üstünde savaşmasını istiyorsak onlar düğmeler gibi şeylere odaklanmak yerine sadece aracı sürmeye ve birbirleriyle mücadele etmeye odaklanmalılar.

Ancak şu anda pilotlar direksiyondaki onlarca düğmenin karmaşasıyla odaklanmalarını yitirecek durumdalar...

Davidson "Çok karmaşıklar ve bazen bu gerçeğe küfrediyorsunuz. İstediğiniz tek şey sürmek ve bu süreçte sizden rotorun doğru ayarlanmasını ve ardından onun doğru sayıda arttırılıp azaltılmasını istiyorlar... Sizden rotorun 15 pozisyonunu getirilmesini istiyorlar. Düşünün orada 15 farklı pozisyon var."

"Bir turda 2-3 defa değişiklik isteniyor... WEC yarışlarında bu daha kontrol altında. Genel olarak zorlu koşullarda ya da olağan dışı bir şey olursa araçta tepki veriyorsunuz." demişti.

Peki tüm bunlara değiyor mu? 

Juan Pablo Montoya, Porsche Takımı - Porsche 919 Hibrit

Porsche AG

Geçen sene Bahreyn'de Porsche WEC aracını test eden Juan Pablo Montoya'ya ilk izlenimlerini sorduğumda "Aracı kullanmam için bana 30 sayfalık kullanma kılavuzu verdiklerinde şoke olmuştum! McLaren'deyken bile direksiyondaki düğmeler için tek sayfalık kılavuz vardı ve hepsinin üstünde harf vardı. Hangi harfin ne yaptığını hatırlamanız gerekiyordu." cevabını vermişti.

Porsche 919 Hibrit direksiyonu

Giovanni Pagani

Ancak Montoya'nın F1'de olduğu döneme göre hibrid teknolojisindeki gelişimle araçlarda daha fazla sensör ve ayar yer almaya başladı. Böylece pilotların direksiyon arkasındaki hayatları daha da karmaşık bir hal aldı.

Davidson bu konuyla ilgili olarak "Toyota 2012'de LMP1 programını ilk kez tanıttığında, Toyota'nın son F1 aracındaki direksiyonu temel almıştı. Bu teknolojilerinin ne kadar yakın ve benzer olduğunu gösteriyor. Biz de McLaren'in F1'deki yazılımını kullanıyoruz bu yüzden aynı ekrana sahibiz ve aynı şeyleri yapabiliyoruz."

"F1 ve WEC'in ortak dili gibi bu. F1'de kullanılan tüm varsayılan ayarlar WEC'de de var. Sınırsız sayıda mod var ve gerçekten hepsini hatırlamak imkansız. 15 varsayılan ayar var ve onların altında da 15 alt ayar var."

"Temelde sensörlerin sorun yaşamasıyla alakalı ancak WEC'de kameraları kapatıp, telsiz bip seslerini açıp kapatabiliyorsunuz. Çok fazla şey yapabiliyorsunuz! Pilotun niçin bu tür şeylere ihtiyacı olsun ki?"

"Ve direksiyonda pilotun neyi değiştirdiğini bilmediği şeyler de var..." demişti.

Sonuç

2016 İspanya GP İlk Viraj

Fotoğraf: Mercedes AMG

Eski takım arkadaşım Ian Harrison, tüm bu karmaşayı "mühendislik mastürbasyonu" olarak adlandırıyordu. Peki ya tüm bu karmaşa niçin gerekliydi?

Stefan Johansson'un geçtiğimiz aylarda söylediği gibi "Eğer mühendislere araçları pilotların yarış sırasında yardım almadan süremeyeceği kadar karmaşık tasarlamalarına izin verip böyle bir yasağı getiriyorsanız; bir an önce bu komplike durumu geri çekmeli ve sporu basitleştirmelisiniz."

"Şu anki durum, hep söylediğim gibi bir mühendislik pornosu. Durum bu. Sürücüler bile aracın yarısını anlamıyor, izleyiciler ne yapsın?" 

2016 F1 sezonuna bakarsak bu konu ile ilgili akıllara ilk gelecek olay Hamilton ve Rosberg'in Barcelona'daki kazası.

Rosberg yanlış motor modundaydı ve bu yüzden aracı Hamilton'unkine göre bir anda yavaşladı.

Burada neyi başarmaya çalıştığımızı sorgulamalıyız. Dünya Şampiyonası uzman pilotlar için mi olmalı yoksa düğmeleri daha iyi kullanan sürücüler için mi?

Anthony Davidson röportajı: Jamie Klein