Analiz: Bakü F1'de nasıl başarılı oldu?

Şehir, özellikle TV kameralarına ve fotoğrafçılara ikonik bir manzara sağlayan resmedilmeye değer eski yerleşimi ve Orta Çağ'a özgü surlarıyla, ziyaretçilerine çok şey sundu. Pistin boyutu bile başlı başına etkileyiciydi. Valensiya gibi unutulmuş bir limanın aksine, başkentin kalbinden geçen 6 kilometre.

Uzunluk belki de bir eksiklik sayılabilir. Bu her şeyin dağınık olması anlamına geliyordu, ayrıca üst geçitlerle erişim eksikliği de pist etrafında gezinmeyi zorlaştırıyordu. Ayrıca taraftarların akşamları dolaşabildiği Monaco ile taban tabana zıt olarak pist tamamen araç ve yaya trafiğine kapalıydı.

Bu durum yerel halk için oldukça uygunsuz bir durumdu. Erişimdeki kısıtlamalar, özellikle pistteki aksiyon bittikten sonra padok bölgesinde dedikoduların azalması anlamına geliyordu.

Pistin kendisi, beklemedikleri bir mücadeleyle karşılaşan sürücülerin  beğenisini kazandı. Cuma gününün sonunda Rio Haryanto hariç herkes pist dışına en az bir ziyaret gerçekleştirmişti. Bu sıralamalarda da devam etti.

Bu yüzden ilk iki günün sonunda sadece Lewis Hamilton, Daniel Ricciardo ve Sergio Perez'in araçlarına zarar verecek kazalar yapması şaşırtıcıydı. Bu üçlünün Monaco'da birlikte podyuma çıktığı düşünüldüğünde Bakü'nün ne kadar ustalık isteyen bir pist olduğu anlaşılıyor.

Mercedes patronu Toto Wolff'un da dediği gibi: "F1'in gelişmesi gereken alanlardan biri de pistler. Kimse hata yaptığınızda piste rahatça geri katılabileceğiniz kilometrelerce genişlikte kaçış alanlarının olduğu süpermarket otoparklarında yarış izlemek istemiyor. Bu pist yeni bir renk getirdi."

Yapılan iki GP2 yarışında da güvenlik aracının arkasında toplanan pilotların, Mayländer'in çıkmasıyla daha da büyük kaoslar tetiklediği çok çarpıcı olaylar oldu. Özellikle çok uzun düzlüğün hemen ardından gelen dar 1. virajın iyi geçiş olanağı sağlamasıyla, doğal olarak Grand Prix'e dair beklentileri yükseltti.

Ne yazık ki ana etkinlik, Nico Rosberg'in ortalama bir tempoyla kazanmasından dolayı biraz tatsız geçti. Sarı bayraklar yalnızca araçların arıza yapmasından dolayı kenara çekmesiyle geldi. Maalesef bu durum yarışı izlemek için ekran başına geçen izleyicilerin Bakü'yü bir başka Valensiya olarak görmesine neden oldu. Ancak açık şekilde durum böyle değildi. Bir ya da iki kaza veya ilginç bir güvenlik aracı yarışın rengini değiştirebilirdi. 

Elbette kerblerin lastiklerde hasara neden olması ve Valtteri Bottas'ın alıp götürdüğü pit yolu gideri gibi problemler vardı. Fakat böyle şeyler Monaco gibi kendini kanıtlamış pistlerde de oluyor ve problemler FIA ve organizatörler tarafından çabucak çözülüyor.

Yarışın öncüsü "kendinden geçmiş"

Perde arkasında bazı sorunların olması kaçınılmaz, ancak organizatörler için işler genel olarak oldukça pürüzsüz gitmiş.

Ecclestone'nin etkinlik boyunca irtibat kurduğu, yarışın Bakü'ye gelmesine önayak olan Arif Rahimov:

"Çok mutluyum. Harika bir organizasyondu, çok fazla olumlu geri dönüş aldık ve bence tüm hedeflerimizi gerçekleştirdik. Herkesi mutlu ettik, hissedarların hepsinin yüzünü güldürdük.

"Yarış müthişti, hakemler işlerini iyi yaptı. Artık işler bundan sonra daha da iyiye gidecek. Dışarıdan kimsenin görmediği bazı iç sorunlar yaşadık ancak böyle şeyler olur.

"Şu an öğrenme eğrisinin başındayız. Planlara göre gitmeyen şeyleri anlamak için bu eğriden yararlanmak zorundayız." dedi. 

Bernie ve pist tasarımcısı Hermann Tilke gibi Rahimov da 2017'de farklı yapmaları gereken çok az şey olduğu konusunda ısrarcı.

Rahimov "Her zaman yapacak daha iyi bir şey vardır. Kerbler ve giderler için pist kontrollerini sıkılaştırabiliriz. Çözebildiğimiz sürece bunlar küçük şeyler. Pazar günü her şey yolunda gitti ve bu harika." dedi.

Charlie Whiting'in sürücüler toplantısında açıklama yapmasına rağmen pilotlar arasında kaçış alanlarına dair konuşmalar oldu. Whiting toplantıda belli şeylerin neden şimdi olduğu gibi ayarlandığını açıkladı.

Sonuç olarak Monaco veya diğer herhangi cadde pistinde olduğu gibi alan sınırlı. "Gerçekten elimizdeki alanın tamamını değerlendirmeye çalıştık," diyen Rahimov:

"Sportif açıdan kaçış alanları ve yolları, pazarlama açısından da tribünler konusunda elimizden geleni yaptık. Her santimetreyi kullanmaya çalıştık.

"Muhtemelen önümüzdeki sene iyi düzenlemeler yaparak biraz daha alan kazanabiliriz, ancak bu çok büyük bir fark yaratmayacak." ifadelerini kullandı.

Açık olan bir şey ise tribünlerin dolu olmamasıydı. Tabii ki yapılan yatırım ve görece mütevazı kalan bilet satışları düşünüldüğünde, kapı fişleri başarıyı belirlemiyor. Asıl olay Bakü'nün TV'de reklamının yapılmasıydı.

Fakat daha büyük bir kalabalık ve denizaşırı ülkelerden daha çok ziyaretçi de can yakmazdı.

Rahimov "Biletlerin tamamını satmadık." diyerek durumu kabul ediyor. Azerbaycanlı politikacı sözlerine şöyle devam etti:

"Bence gelecek yıl için yapabileceğimiz pazarlamanın en iyisini çok güzel karelerin çıktığı harika bir yarışa ev sahipliği yaparak gerçekleştirdik.

"Gelecek sene daha çok insanın yarışı izlemeye geleceğini düşünüyorum. Aynı durum yerel halk için de geçerli. Daha önce bir Grand Prix'ye gitmemiş ve ne bekleyeceğini bilmeyen çok fazla insan vardı.

"Şimdi organizasyonun büyüklüğünü, çok kaliteli ve dev gibi bir uluslararası nitelik taşıdığını anladılar. Bunun bazı insanların fikrini değiştireceğine ve daha çok taraftar kazanmamıza yarayacağına inanıyorum.

Daha önce Avrupa Oyunları ve Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapan şehrin sakinleri, Avrupa GP lakabı karşısında şaşırmış da olabilir.

Zamanında iyi bir fikir gibi görünmesine rağmen Avrupa GP yerine daha milliyetçi bir Azerbaycan GP ismi yarışa daha iyi bir kimlik kazandırarak gelecek sene daha çok satış yakalanmasını sağlayabilir.

Eksik olanlar sadece izleyiciler değildi. Yurt dışından bazı şirket misafirleri de yoktu. Bunun yanı sıra pazarlamadan insanlar, sürücülerin menajerleri ile aile fertleri ve çeşit çeşit beleşçiler gibi "zorunlu olmayan" müdavimler de yoktu.

Kanada'daki yakınlık ve Bakü'den beklentiler konusundaki belirsizliklerin etkisi olduğu ortada. Ancak yarışın iyi bir hafta sonuna sahne olmasıyla bu kişiler önümüzdeki sene gelebilirler.

Gece yarışı gereksiz

Rahimov belli bir kesimin gece yarışı istediğinin farkında, fakat bunun doğru hamle olacağından emin değil.

Rahimov "Gece yarışı yapmak olaylara epey zorluk katıyor. Reklamlar için kullanmanız gereken ışıklar oldukça karmaşık. Singapur'da yaptıkları gibi açıkça her yıl onları söküp takmamız gerekecek.

"Diğer organizatörlerden duyduğum kadarıyla maliyet 20 milyon euro, ayrıca ekstra güç gerektiriyor.

"Singapur'da hedef bu eşsiz satış noktasıydı. Bakü'de de bunun işe yarayabileceğine inanıyorum. İnsanlar piste alıştıktan sonra ve Bakü'yü gidilmesi gereken bir yarış olarak benimsediklerinde bunu yaparak işleri ilginç hâle getirmeye çalışarak yeni bir şey sunabiliriz. İlerleyen zamanlarda bunu yapabiliriz.  

"Önümüzdeki 5 veya 6 yıl içinde buranın gidilmesi gereken yarışlar arasına gireceğini düşünüyorum. Şu an elimizde bulunanlar yeterli." dedi.

Bakü'nün televizyonda duyurulmasına yardımcı olmayan bir şey de yarışın yerel saatte 17:00'da başlamasıydı.

Daha önce yapılan GP2 yarışlarında ve F1 antrenman turlarında pist güneş ışığı altında olağanüstü görünüyordu. Ancak yarış zamanı geldiğinde binaların ve ağaçların gölgesi her şeyi biraz donuk gösterdi.

Başlangıç saati de yarışın tarihi gibi esnek. Açıkça istenilen şey gelecek yıl yarışın 24 saat Le Mans yarışıyla çakışmaması.

Rahimov sözlerine şöyle devam etti:

"Tarihe göre önümüzdeki seneyi ayarlayacağız. Düzenleme yapıp yapmayacağımıza bakacağız.

"Tarihin yaz aylarında olmasını istedik, Bay E'den istediğimiz şey buydu. Görüldüğü gibi herkes havadan memnundu, bu da bizim istediğimiz şeydi. Günler daha uzun, yani saati biraz daha geceye kaydırabiliriz.

"Bence yarışın gün içinde daha geç başlaması izleyiciler üzerinde farklı bir etki yaratabilir. Akşam atmosferinin etkisi ve yarışın ardından hemen konsere gidebilmeleri gibi. Şahsen zamanın uygun olduğunu düşünüyorum ama gelecek yıl ne olacağına bakacağız."

Lojistik nedenlerinden dolayı yarışın Montreal'den hemen sonra olması kaçınılmaz gibi görünüyor. Her iki yarışa da uçakla ulaşıldığı düşünüldüğünde bu durum değişmeyecek gibi; ancak Rahimov, Ecclestone'nin gelecek sene araya bir hafta sonu sıkıştırabileceğini umuyor.

"Bir sonraki sene Kanada ile art arda olacağımızı düşünmüyorum, çünkü takımların Salı günü tüm eşyalarını getirmesi çok zor oldu. Bu sene yarışın ilk kez yapıldığını da hesaba katmak lazım." diyen Rahimov:

"Açıkça padokta işleri nasıl idare edeceğimizi öğrenmek zorunda kaldık. Her şey iyi gitti, ancak yarışlardan önce ve sonra 1 hafta boşluk daha uygun olurdu." sözleriyle yarış zamanına dair düşüncelerini aktardı.

Genel olarak bakıldığında Bakü organizatörleri için işler daha iyi gidemezdi diyebiliriz. Projeye dâhil olan herkes için de görülmeye değer tepeden çekilen TV görüntüleri yapılan hazırlıkların hakkını vermiş olmalı.

Rahimov "Şehrinizin tepeden görüntüsünü yüzlerce ülkenin izlediğini bilmek çok büyük bir milli gurur. Her şey bunun için.

"Hem hükumet hem de yatırımcıların yarıştan memnun olduğunu düşünüyorum. İyi bir başlangıç oldu ve böyle devam edeceğine inanıyorum." diyerek sözlerini noktaladı.