F1'i, 23 yarışlık takvim planını gerçekleştirme konusunda ne tür zorluklar bekliyor?

Formula 1 dünyasında yer alan birçok isme göre Singapur'un iptali, önümüzdeki süreçte yaşanacak iptallerin henüz başlangıcıydı. F1'in patronu Stefano Domenicali ve ekibi, sürekli olarak koronavirüs ile ilgili gelişmeleri takip ediyor ve ona göre oyunu planlamaya çalışıyor.

F1, geçen sene bir anda karşılaştığı COVID-19 pandemisinde 17 yarış düzenlemeyi başarmıştı. F1'in eski CEO'su Chase Carey, 2021'de normal takvimi uygulamayı planladıklarını birçok kez söyledi ve ardından bu sene görevini Domenicali'ye devretti.

Tüm dünyada aşılama faaliyetlerinin ilerlemesinin de yardımıyla 23 yarış düzenleme konusunda umutlar canlı tutuldu çünkü COVID'in etkilerinin gittikçe azalması bekleniyordu. Yarış sayısından ziyade yarışlara ne kadar seyirci alınabileceği tartışılmaya başlandı.

Geçtiğimiz hafta sonu gerçekleştirilen Azerbaycan GP, bu seneki 6. yarıştı. Şu an için Avrupa yarışları güvende görünüyor. Ancak eylül ayında Rusya GP ile başlayacak uzak yarışlar için aynısı söz konusu değil. Son gelişmelere bakarsak, 23 yarışı düzenleme ihtimali ocak ayına göre daha az. Singapur GP'nin iptalinin ardından domino etkisiyle başka yarışların da iptal edilmesinden korkuluyor.

Kimse, nihai takvimin gerçekleştirilecek takvim olmasını beklemiyor ve yapılan tüm çalışmalara rağmen bu sene 23 yarış gerçekleştirilme ihtimali gittikçe azalıyor.

Geçen sene ilk hedef 8'di. Aslında o sayı, sezonun resmi dünya şampiyonası sayılması için gerekli yarış sayısıydı. Ardından 15 yarış hedeflendi. Televizyon yayıncılarının tam sezonluk ödeme yapabilmesi için 15 yarış düzenlenmesi gerekiyordu.

Geçen hafta sonu Ross Brawn, F1 takım patronları ile bir toplantı gerçekleştirdi ve onları son gelişmeler konusunda bilgilendirirken minimum yarış hedeflerinin 20 olduğunu söyledi. F1 yönetiminin bunun için yayın hakları sahipleriyle yeniden görüşmesi gerekiyor çünkü 2020'de 22 yarış için anlaşma yapılıp 17 yarış düzenlendi. Dolayısıyla üyelik ve reklam satışları konusunda verilen yayın sözü tutulamadı.

Charles Leclerc, Ferrari SF1000, passes the Airbus H125 camera helicopter

Photo by: Mark Sutton / Motorsport Images

Bu sene ise işler geçen seneye göre daha farklı ilerliyor. Geçen sene orijinal takvim ilkbaharda komple atıldı ve ardından adım adım yeni takvim oluşturuldu. Bazen yarışlar düzenleneceği tarihten bir hafta kadar zaman önce açıklandı. Kimi zaman 2-3 yarışın tarihi peş peşe açıklandı. Ve bu şekilde ilerleyerek 17 yarış düzenlenebildi.

Bu sene ise F1, doğrudan 23 yarış hedefiyle seneye başladı. Ancak daha sezon başlamadan Avustralya'nın tarihi mart ayından kasım ayına alındı. Çin ise yedek konumuna alınarak onun yerine Imola yarışı getirildi. Ardından Kanada iptal edildi ve yerine Türkiye getirildi ancak o da İngiltere ve Fransa'daki karantina uygulamaları nedeniyle iptal edildi...

Bu konuda minimum stres olması için F1 yönetimi, çok geçmeden Avusturya'da iki yarış düzenleneceğini duyurdu. Bunun için Fransa GP bir hafta öne çekilirken Avusturya GP'den önce aynı pistte Steiermark GP'nin düzenleneceği açıklandı. Geçen hafta Singapur GP'nin iptal edilmesiyle Rusya ve Japonya GP'leri arasında bir boşluk oluştu.

Domenicali'nin Bakü'de takım patronlarıyla gerçekleştirdiği toplantıda ana konulardan birisi takvimdi. O toplantıda Domenicali, Singapur'un yerine geçebilecek alternatifler üzerinde çalıştıklarını söyledi ancak diğer yarışlar hakkında net bir şey söyleyemedi.

Domenicali ve ekibi, bir kez daha imkansız görevle karşı karşıya. F1'in gitmeyi planladığı ülkeler kadar, F1 takımlarının ve personelinin yaşadıkları ülkelerde de kısıtlamalar var. Yani yarışların yapıldıkları ülkelere gitmek kadar eve dönmek de sıkıntı.

Uygulamalarda sürekli değişiklikler oluyor ve hangi ülkenin hangi kararı alacağını tahmin etmek imkansız. Türkiye GP, İngiltere ve Fransa'da alınan karantina kararları nedeniyle takvime girdikten çok kısa süre sonra yeniden yerini kaybetti. Aynı kısıtlamalar nedeniyle F1'in diğer ülkelerde de risk alması büyük bir kumar olabilir. Yani şu anda diğer ülkelerde yarış yapmak da aynı şekilde riskli.

Birçok ülkede yarışların gerçekleştirilmesinden devletler sorumlu. Bu açıdan tanıtım faaliyetleri için yarışları düzenleme konusunda kararlar alınabilir ve F1 padoğu için istisna uygulanabilir. Ya da Singapur'un yaptığı gibi tam tersi de olup 1500 civarında F1 personelinin ülkeye girişi gereksiz görülüp risk almamak için yarış iptal edilebilir.

Stefano Domenicali, CEO, Formula 1 and Fernando Alonso, Alpine F1

Photo by: Charles Coates / Motorsport Images

Takvimin F1 için finansal açıdan mantıklı olması da gerekiyor. Geçen sene F1 pistleri, yüksek sayıda yarış olması hedefi karşısında F1'den pek beklemedikleri kadar iyi anlaşma şartları yakaladılar. Ancak bu tür fırsatlar bu sene pek olası görülmüyor. Bu yüzden Mugello ve Nürburgring gibi pistlerin şu an için F1'e girmesi pek olası durmuyor.

Devam eden yarış anlaşmaları, etkinliklerin taraftarlara kapalı olması veya biletlerin organizatörlerinin tek gelir kaynağı olması nedeniyle yalnızca sınırlı sayıda kişiye açık olması durumunda yeniden müzakereye açılabilir.

Geçen sene olduğu gibi, ilk adımı kimin atacağı önemli olacak. Yani yarışlar resmi olarak organizatörleri tarafından mı yoksa F1 tarafından mı iptal edilecek? Bu yasal ve ticari yaptırımlar açısından büyük önem taşıyor. Bu yüzden bir yarışın yapılmayacağı açık olsa da resmi anlaşmanın açıklanması bazen uzun zaman alabiliyor.

Yarışların lojistik etkileri de devasa. F1 yarışlarının düzenlenmesi için araçlar ve gerekli tüm ekipmanlar 7 adet Boeing 747 ile ülkelere taşınıyor. Tüm bunların planlanması anlık yapılmıyor ve geçen sene her şeyin ücretinin artması durumu daha da zorlaştırıyor. Pirelli, deniz aşırı yarışlara lastiklerini haftalar öncesinde gemiyle gönderiyor. Takımlar da pit ve garaj ekipmanlarını deniz yoluyla gönderiyor. Bunun için çok fazla planlama gerekiyor.

Şu anda 14. yarış olan Monza'ya kadar Avrupa'da gerçekleştirilecek etkinliklerin büyük ölçüde güvende olduğunu söyleyebiliriz ancak ondan sonra her şey olabilir. Monza'dan sonraki yarışlara yakından bakalım.

Rusya

2020'de seyircili gerçekleştirilen Soçi yarışının yeri sağlam görünüyor çünkü yetkililer yarışın düzenlenmesi konusunda istekliler. Buna rağmen aşılması gereken bazı sorunlar yok değil. Soçi turistik bir bölge olduğu için takımlar, maske takmayan ve sosyal mesafe kurallarına pek uymayan yerli turistin çok fazla olduğu otelde kalmaktan endişe duyuyorlar.

Japonya

Red Bull ve AlphaTauri'ye resmi olarak motor tedarikçiliğinin son senesinde olan Honda, Yuki Tsunoda'nın da etkisiyle Suzuka'da yarış yapma konusunda kararlı. Ancak bu büyük ölçüde Tokyo Olimpiyat Oyunları'nın düzenlenmesine bağlı olacak gibi görünüyor. 90 bin kişinin ülkeye giriş yapmasının beklendiği o etkinlik başarıyla düzenlenebilirse, o zaman F1 çok daha başarılı bir şekilde düzenlenecektir. Ancak şu anda ülkeye giriş oldukça kısıtlı ve yerel halk için dahi 14 gün karantina zorunluluğu bulunuyor.

Sebastian Vettel, Ferrari SF90

Photo by: Andy Hone / Motorsport Images

ABD

Austin geçen sene COVID'den kötü etkilenmişti ancak şu an için Birleşik Devletler GP güvende görünüyor. Hatta ülkede ikinci yarışın yapılması için görüşmeler devam ediyor. İptal edilen yarışlardan birisinin yerine ABD'de ikinci yarış yapılması gündemde.

Meksika

Sergio Perez'in şampiyonluk mücadelesi veren Red Bull'da yarışıyor olması, Meksika GP'nin gerçekleştirilmesi için yoğun çalışmalara sahne oluyor. Ülkedeki COVID durumuna rağmen yarışın yapılması konusunda pozitif hava hakim.

Brezilya

Interlagos, neredeyse takvimden tamamen düşüyordu ancak yeni bir organizatör ile ikinci şansı yakaladı. Yine de yarışın COVID nedeniyle yapılamama ihtimali var. Yerel bir pilot olmaması da Meksika'ya göre durumu daha zor hale getiriyor. Brezilya'da İngiltere'nin karantina listesinde bulunuyor.

Avustralya

Avustralya yarışı, sıkı karantina yaptırımları nedeniyle ertelenmişti ve mart ayından bu yana değişen pek bir şey olmadı. Hatta son dönemdeki vaka sayısındaki artışlar nedeniyle ülkenin bu konuda daha dikkatli olduğunu söyleyebiliriz. Geçici bir pist olması nedeniyle Albert Park pistinin hazırlanması uzun zaman sürüyor, bu açıdan yarışla ilgili kararın ağustos ayına kadar verilmesi gerekiyor. Singapur gibi Avustralyalı yetkililerin de daha muhafazakar bir yaklaşım sergilemesi bekleniyor.

Suudi Arabistan

Yeni Suudi Arabistan etkinliğinin arkasında büyük bir ivme ve büyük bir finansal çalışma var. Şu an için yarışın gerçekleşmesi için özel bir engel yok gibi. Devlet tarafından yapılan açıklamada ülkeyi ziyaret eden F1 personelinin aşı vurulmasının zorunlu olduğu duyurulmuştu.

Abu Dhabi

Abu Dhabi, geçen seneki kısıtlamalara rağmen pisti ülkenin geri kalanına kapatarak başarılı bir şekilde organizasyonu tamamlamıştı. Yarışa katılan görevliler öncesinde izole oldular ve padoktaki tüm personel Yas Island'daki otellerde kaldılar. Ancak BAE şu anda İngiltere'nin kırmızı listesinde bulunuyor. Yani BAE'den İngiltere'ye dönen insanların zorunlu olarak 10 gün karantinada kalması gerekiyor. Aynısı Bahreyn için de geçerli.

Tüm bunlar, takımların hem personel hem de ekipmanlarının taşıma planlamasını zorlaştırıyor. Bu yüzden takımlar, şu an için hangi pistlere gideceklerini, güç ünitelerini tam olarak kaç yarış kullanmak zorunda olacaklarını bilmiyorlar.

Robert Shwartzmann, Ferrari SF1000

Photo by: Mark Sutton / Motorsport Images

Ancak takımlar, geçen sene kısa vadede nasıl hazırlanabileceklerini öğrendiler. Onlar Domenicali'ye bu iş konusunda, en önemlisi de para akışını sağlaması konusunda güveniyorlar.

Autosport/Motorsport.com'a konuşan Mercedes'in Takım Patronu Toto Wolff, "Gerçekten zor bir durum çünkü karşımızda hareketli bir hedef var. Stefano ve ekibi gerçekten muhteşem bir iş başarıyor. O hırslı birisi ve aynı zamanda durum karşısında çok sakin. Bu süreci idare etmesi için başkasının olmasını dilemezdim."

"Biz kendi çalışanlarımızı ve kendimizi kollamak zorundayız ancak Stefano bu anlaşmaları yapmak, bizi kollamak zorunda. Stefano nereye gitmemize karar verirse, oraya gideceğiz." dedi.

Ferrari Takım Patronu Mattia Binotto, "Bunun çok zor bir iş olduğu konusunda şüphe yok. 23 yarışı takvimde tutmanın zor olduğu konusunda şüphe yok. F1 genel olarak şu ana kadar gerçekten harika iş başardı."

"Biz onları mümkün olduğu kadar destekliyoruz ve hedeflerine ulaşmalarında yardımcı olmaya çalışıyoruz çünkü onlar aynı zamanda bizim hedefimiz."

"F1 lojistik konusunu ve yaşadığımız zorlukları çok iyi biliyor. Şu ana kadar alınan kararlar iyiydi. Dürüst olmak gerekirse, bizim seçimlerdeki zorlukları görmekten ziyade onları destekleyici olmamız daha önemli." dedi.

Charles Leclerc, Ferrari SF21, Valtteri Bottas, Mercedes W12

Photo by: Mark Sutton / Motorsport Images

McLaren'ın Takım Patronu Andreas Seidl da takımların bu işleri Domenicali'ye bırakmak ve her türlü kararı kabul etmek zorunda olduklarını söyledi.

Seidl, "Tüm dünyada çok dinamik ve akıcı bir durum söz konusu. Yaptığımız yarış sayısı, onların harika iş çıkardığını gösteriyor." 

"Bunu başarmak oldukça zorlu çünkü Stefano ve F1'in farklı ülkelerde yarış düzenleyebilmeleri için farklı ülkelerde, farklı organizatörlerde ve yönetimlerde neler olduğunu görmeleri gerekiyor."

"Ancak aynı zamanda belli bir ülkeye giderseniz ne tür sonuçlarının olduğunu ya da sonrasında seyahatin nasıl olacağını da değerlendirmeniz lazım çünkü bu karar, bir sonraki hafta yapmak istediğiniz şeyi etkileyebilir. Tüm bunlar olabilir ya da bir günde her şey değişebilir. Bu açıdan devasa bir mücadele söz konusu."

"Ancak iyi olan şey, bu konuda F1 ile çok açık ve şeffaf bir diyalog sürdürmemiz. Stefano her zaman bizi son gelişmelere dair bilgilendiriyor ve bu iyi bir şey. En azından şu ana kadar her zaman değişikliklere tepki vermek ya da adapte olabilmek için yeterli zamana sahip olduğumuz pozisyonda olduk." dedi.

Daniel Ricciardo, McLaren MCL35M

Photo by: Andy Hone / Motorsport Images